Be Verb Nedir, Ne İşe Yarar?

Bu yazımda ingilizceyi ilk öğrenmeyi başladığım zaman benim için tam bir baş ağrısı olan be fiiline değinmek istiyorum. Bu öyle bir fiil ki “adamına göre” şekil değiştiriyor. Benim için eskiden baş ağrısı olan kısmı zaten bu “be” fiilinin karakterindeki olan değişimi yakalayamamaktı. Bazı örnekler üzerinden gitmek istiyorum;

I want to be a developer. (bir geliştirici olmak istiyorum)

I chose to be clever. (akıllı olmayı seçtim)

Mesela yukarıdaki cümlelerde be "olmak" anlamında yalın halde kullanılıyor. Ayrıca to be dışında “be” nin yalın olduğunu zor görürsünüz, bunu bir yapı olarak düşünün. Yukarıdaki örnekler de "be" fiilinin olduğu gibi anlamsal kullanılmasından ortaya çıkıyor. Bu yapıyı nasıl aklınızda tutabilirsiniz diye sorarsanız… to be or not to be "olmak ya da olmamak"; bu söz aklınızın bir köşesinde olursa yardımcı olabilir diye düşünüyorum.

Be Fiili Neye, Ne zaman, Nasıl Dönüşüyor?

Gelelim asıl meseleye. be neye ve kime göre şekil değiştiriyor? Aslında çok basit bir durumu var; Mesela bir cümle ile karşılaştınız ve fiil yok, ilk yapmanız gereken şey cümlenin zamanını bulmak! Yine örnekler üzerinden gidelim:

I … a developer.

Yukarıdaki cümlede herhangi bir fiil yok, zaman belirteçi de yok :) ipucu üstüne ipucu ile karşılaşıyoruz ve oraya bir adet be gelmesi gerektiğini biliyoruz. Tek yapmamız gereken şey bu “be” yi zamanına göre çekimlemek, yukarıdaki cümlede de zaman belirtilmediği için geniş zamana ait olduğunu anlıyoruz ve am 'i yapıştırıyoruz.

She … my manager last year.

Yine aynı şekilde sorularımızı soruyoruz. Cümlede “fiil” var mı? Yok. Peki zaman belirteçi var mı? Evet var “last year” demiş. Öznemiz “she” olduğu için “be” hem öznemize hem de zamana göre değişiyor ve was oluyor. Yok artık “be” bu kadar kolay mıydı bunlar dediğinizi duyar gibiyim, ana mantığın hepsi bu başka bir şey aramanıza gerek yok. Buradan sonra asıl yapmanız gereken şey düzensizler kralı be ‘nin nelere dönüşebildiğini bilmeniz.

Geniş halleri:

he, she, it → is

you, we, they → are

I → am

Geçmiş halleri:

he, she, it → was

you, we, they → were

I → gerçek olmayan durumlar için “were”, gerçek olan durumlar için “was”

Geçmiş zaman sıfat fiili (verb 3) durumunda tüm özneler için been kullanılır. Bu konu hakkında daha fazla örnek görmek isterseniz konu anlatımlarındaki zamanları inceleyebilirsiniz.

Sonuç olarak, be fiili cümlenin öznesine ve zamanına göre değişebileceği gibi yalın halde, ana fiil, yardımcı fiil (auxiliary verb) olarak kullanılır. Sizin yapmanız gereken şey saydığım bu gereklilikleri karşılaştığınız cümlelerde sorarak sonuca ulaşmanız.